Şiir türleri nelerdir? edebiyat türleri arasında geçmişi en derin olan tür şiirdir. Yüzyıllardır insanlar, kendilerini ifade etmek için şiirlerden yararlanmıştır. Türk edebiyatında oldukça özel bir yeri olan şiir, duygu ve düşüncelerin uzun cümleler yerine dizeler kullanılarak ahenkli bir şekilde aktarılması olarak adlandırılmaktadır.
Şiir, genel olarak düzyazı dışındaki yazı türleri olarak adlandırılmaktadır. Ancak düzyazı ile arasında oldukça derin farklar vardır. Şiirler, okuyucuların içine işlemektedir ve duygularının açığa çıkmasını sağlamaktadır. Şiirlerde duyular ve sezgiler ön plana çıkmaktadır. Ayrıca düşünceler, üstü kapalı ve müzikal bir şekilde okuyucuya aktarılmaktadır. Bu durum mısra biçimi, kafiye, ses ve ritim öğeleri kullanılarak gerçekleştirilmektedir.
Yüzyıllardır milyarlarca insanı etkisinde bırakan şiir, konularına göre 6 başlık altında toplanmaktadır. Bu başlıklar lirik, pastoral, epik, didaktik, satirik ve dramatik şiir şeklindedir.
Lirik Şiir
Coşkulu ve heyecanlı bir dil kullanılarak, duygu ve düşüncelerin aktarıldığı şiirlerdir. Şair, iç dünyasında yaşadıklarını belirgin bir şekilde dışa vurmaktadır. Şiir türleri arasında en çok karşılaşılan tür olan lirik şiir, okuyucuların ruhuna hitap etmektedir. Ayrıca Türk Edebiyatında ozanlar tarafından söylenen şiirlerin çoğu lirik şiirdir.
- Dünya üzerinde birçok topluma has örnekleri olmuştur.
- Genel olarak aşk, hasret, ayrılık, sevgi ve ölüm temaları işlenmektedir.
- İsmini Antik Yunan’da kullanılan lir isimli bir çalgıdan almıştır.
- Özellikle romantizm konulu şiirlerde adından söz ettirmektedir.
- Bir eylem ya da olay hakkında değil, kişinin iç dünyası ve duyguları üzerine bir anlatım sergilemektedir.
Pastoral Şiir
Doğa şiirleri olarak da bilinen pastoral şiirler, doğaya karşı sevgi temasını işlemektedir. Çoban hayatının da anlatıldığı bu şiirler, Türk Dil Kurumu tarafından “çobanlanma” olarak da adlandırılmaktadır.
- Dili oldukça sadedir ve her türlü söz oyunlarından uzaktır.
- Şiirin doğaya özendirmek ve kır yaşamını sevdirmek gibi bir amacı ardır.
- İlk örnekleri Theokritos tarafından verilmiştir.
- Türk Edebiyatında Abdülhak Hamit Tarhan tarafından yazılan “Sahra” isimli şiir oldukça popülerdir.
Epik Şiir
Yurt sevgisi, kahramanlık ve savaş konuları anlatılmaktadır. Lirik şiirler gibi epik şiirler de coşkulu bir anlatıma sahiptir. Türk edebiyatında yer alan destan, kaside, varsağı ve koçaklama gibi edebi türler de epik bir anlatıma sahiptir. Birçok zafere ev sahipliği yapan Türk milleti sayesinde, Türk edebiyatında oldukça fazla epik şiir yer almaktadır.
- Konusunu tarihsel bir gerçeklikten almaktadır.
- Okuyucuda coşku ve vatan sevgisi hislerini uyandırmaya çalışmaktadır.
- Genellikle uzun bir şekilde yazılırlar.
- Öyküleyici bir anlatım şekline sahiptirler.
- İlk örnekleri Homeros tarafından yazılan İlyada ve Odessia adlı destanda gözlenmektedir.
Didaktik Şiir
Bir konu hakkında bilgi vermek amacıyla yazılan şiirlerdir. Genel olarak bir öğüde dayanmaktadır. Duygusal açıdan zayıf bir anlatıma sahiptirler. Biçim açısından şiire benzese de anlatım açısından şiir sayılmamaktadırlar.
- Öğretici nitelikte olan bir şiir türüdür.
- Duygular ikinci plana atılmıştır. Amaç ders vermektir.
- Türk edebiyatında daha çok dini ve ahlaki açıdan örnekleri mevcuttur.
- İlk örnekleri Yunan edebiyatında Hesiodos tarafından verilmiştir.
Satirik Şiir
Eleştirel bir anlatıma sahip olan şiirlerdir. Bir olay ya da kişi iğneleyici sözlerle eleştirilmektedir. Yergi olarak da adlandırılan bu şiir, içeriğinde öğretici ögeler paylaşsa da öğrenme amacı değil yergi niteliği taşımaktadır. Öğretici içeriklerinden dolayı bazen didaktik şiir olarak adlandırılsalar da satirik şiir için ayrı bir başlık açmak daha iyi olacaktır.
- Halk edebiyatında taşlama olarak adlandırılan bu tür, Divan edebiyatında ise hiciv olarak bilinmektedir.
- Türk edebiyatında en iyi örneklerini Şeyhi, Bağdatlı Ruhi ve Nefi’nin verdiği bilinmektedir.
- Dilerseniz Sapyoseksüel Ne Demek? sorusunu cevapladığımız içeriğimize bağlantıdan erişebilirsiniz.
Dramatik Şiir
Özellikle tiyatroda kullanılan bir şiir türüdür. Eski Yunan edebiyatında tiyatro oyuncularının sözleri şiir haline getirilir ve bu şekilde ezberletilirdi. 19.yüzyıla kadar şiir şeklinde yazılan oyunlar, daha sonra düzyazıya çevrilmiştir. Türk edebiyatında çok örneği olmasa da Batı edebiyatında oldukça önemli bir şiir türüdür. En güzel örneklerini Batı edebiyatında Corneille, Racine ve Shakespeare vermiştir. Türk edebiyatında ise Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan ve Faruk Nafiz Çamlıbel vermiştir.
- Toplumsal olaylardan çok duygusal konulara değinilmektedir.
- Mübalağa, teşbih ve tezat söz sanatları sıklıkla kullanılmaktadır.
- Dramatik şiirler giriş, gelişme ve sonuç kısmından oluşmaktadır. Şiir türlerini incelemiş olduğumuz içeriğimiz genel olarak bu şekildeydi.
