Dünyanın gizemlerine ışık tutan, bilim dünyasına yön veren Türk bilim insanları kimlerdir diye kaçımız sorduk? Kaçımız tanıyoruz bu bilim insanlarını? Küresel eğitim şartlarına bakıldığında ülkemizin nüfusuna oranlar az sayıda bilim insanına sahibiz. Fakat bu bilim insanları bilim dünyasına hatırı sayılır faydalar sağlamış ve adından söz ettirmeyi başarmış insanlardır.
- Astronomi
- Tıp
- Matematik
- Mantık
- Biyoloji
- Tarih vb. gibi pek çok alanda yaptıkları çalışmalar ile dünya çapında büyük başarılara imza atılmıştır.
Çalıştıkları alanda gelişim kazanmak isteyen bilim insanlarımız istemeden de olsa beyin göçü gerçekleştirmek zorunda kalabilmektedir. Uzun yıllar, sonsuz çabalar harcayarak insanlığın gelişimi için büyük faydalar sağlamaktadırlar. Bu tür gelişmeleri takip ederek bizler de ülkemizden çıkmış bu başarılı insanlarının dünyaya kattıkları faydaları öğrenmiş oluyoruz. Günümüzde hala çalışmalarını sürdüren bu başarılı bilim insanlarının birkaçından bahsedelim.
Aziz Sancar
Eğitim hayatı sırasında yaşadığı imkansızlıklara rağmen çok büyük başarılara imza atmış olan ve 2015 yılında Nobel ödülüne layık görülen Aziz Sancar, yeni nesiller için değerli bir örnek teşkil etmektedir. Mardin’in Savur ilçesinden başlayıp Amerika’ya uzanan bu başarı hikayesine çok sayıda bilimsel makale ve kitap sığmıştır. DNA onarımı, biyolojik saat, kanser tedavisi gibi konularda çalışmalar yürütmektedir. Buluşunu yaptığı terimler Oxford üniversitesi Biyokimya ve Moleküler Biyoloji sözlüğüne girmiştir. Günümüzde Kuzey Karolina Üniversitesinde akademisyen olarak çalışmaya ve çalışmalarını sürdürmeye devam etmektedir.
Özlem Türeci
Dünyaya bir umut olan Özlem Türeci, 20 yıldan fazla süredir kanser üzerine yaptığı çalışmalar yapmaktadır. Tümör antijenlerinin karakterizasyonları için SEREX teknolojisini geliştirmiştir ve bu buluşundan dolayı 1995 yılında Alman Hematoloji ve Onkoloji Derneği Vincenz Czerny Ödülü ve 1997’de University Saarland’ın Calogero Pagliarello Araştırma Ödülü’nü kazandı.
2001 yılında kurduğu ve baş hekimliğini yaptığı Ganymed Pharmaceuticals şirketinde tümörlü hücrelere yönelik çalışmaları devam etmektedir.
Feryal Özel
Astronomi dünyasında adını duyurmuş başarılı astrofizikçimiz Feryal Özel’in başarılarla dolu bir kariyer hayatı var. Üsküdar Amerikan Lisesi’ni tamamladıktan sonra Columbia Üniversitesi Uygulamalı Matematik ve Fizik bölümünde okumuş ve hatta ikincilik ile mezun olmuştur. Niels Bohr enstitüsünde yüksek lisans, Harvard üniversitesinde de doktora eğitimini tamamlamıştır.
Bir dönem CERN’de bulunan Feryal Özel, 2001 yılında NASA’da görev yapmaya başlamıştır. Teleskop ışınlarını yuttuğundan dolayı görüntülenemeyen kara delikleri görüntüleme üzerine çalışan Feryal Özel’in başında bulunduğu Modelleme ve Analiz Çalışma Grubu, farklı teleskoplardan elde edilen milyonlarca veriyi birleştirerek 2019 yılında ortaya tek bir fotoğraf çıkarmayı başarmıştır. Günümüzde çalışmalarına Arizona Üniversitesi’nde devam etmekte ve astrofizik dersleri vermektedir.
Gazi Yaşargil
Beyin ve sinir cerrahisi üzerine uzmanlaşan Gazi Yaşargil, beyin cerrahisinde mikrocerrahinin yani mikroskop kullanımın yaygınlaşmasını sağlamış bir bilim insanıdır. Zürich’te mikrocerrahi laboratuarı kurup beş kıtadan 3000’den fazla cerraha mikrocerrahi tekniği öğretilmesini sağladı. Stereotaktik tekniği ile Parkinson ve diğer hareket bozukluğu hastalıklarının tedavilerine yönelik ameliyatlar yapmıştır. Başarılı bilim insanına katkıları sebebiyle “yüzyılın beyin cerrahı” unvanı verilmiştir.
Yaşargil, Zürich’te bir başka nörofizyoloğun da yardımıyla ilk defa yüksek-frekanslı koagülasyon tekniğini kullanmıştır ve bu teknik küresel kabullenilmiştir. 1967 yılının ocak ayında Zürich Beyin Cerrahisi Kliniği’ne dönüp mikrotekniği ve sisternal açılım yöntemini tüm beyin ve omurilik cerrahisinde kullanmaya başlamıştır.
Muazzez İlmiye Çığ
1914 yılında doğan ünlü sümerolog yıllara meydan okumaya devam etmektedir. Kendisine “Son Sümer Kraliçesi” denmektedir. Sümer ve Hitit kültürlerinin en önemli araştırmacısıdır. Bu zamana kadar on üç kitap ve pek çok makale yayınlayan Çığ, kariyeri boyunca pek çok ödül de kazanmıştır. Ünlü sümerolog son yaptığı çalışmaların ardından Sümerlerle Türklerin ilişkisini kesin olarak ortaya çıkarmıştır. Söyleşilerinde Sümerlerin, Mezopotamya’ya Orta Asya üzerinden göç ederlerken kültürlerini birlikte taşıdıklarını, bu nedenle de tarihin Sümerlerle değil, Türklerle başladığını söyleyebileceğimizden bahsetmektedir.
Dilerseniz Türk Halk Müziği Sanatçılarına değindiğimiz içeriğimizi de ziyaret edebilirsiniz.
Celal Şengör
Lise eğitimini Robert Koleji’nde tamamladıktan sonra State University of New York at Albany’den jeolog olarak mezun olmuş ve aynı üniversitede yüksek lisansını bitirmiştir. İstanbul Üniversitesi’nde asistan olarak başladıktan sonra mezun olduğu üniversiteden doktora unvanı almıştır. 1984 yılında Londra Jeoloji Cemiyeti’nin Başkanlık Ödülü’nü ve 1986’da TÜBİTAK Bilim Ödülü’nü almıştır. Aynı yıl İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi genel jeoloji anabilim dalında doçent olmuştur.
1988’de Neuchâtel Üniversitesi Fen Fakültesi’nden şeref bilim doktoru (Docteur ès sciences honoris causa) unvanı almıştır. Academia Europaea’ya cemiyetin ilk Türk üyesi olarak 1990 yılında kabul edilmiştir. Aynı yıl Avusturya Jeoloji Servisi muhabir üyesi, 1991 yılında da Avusturya Jeoloji Derneği şeref üyesi olmuştur. Yine 1991 yılında Kültür Bakanlığından “Bilgi Çağı Ödülü” kazanmıştır.
Ayrıca Celal Şengör, ABD Ulusal Bilimler Akademisi, Amerikan Felsefe Topluluğu ve Rus Bilimler Akademisi üyesidir ve Mehmet Fuat Köprülü’den sonra Rus Bilimler Akademisine seçilmiş ikinci Türk profesördür. Türk bilim insanları kimlerdir? sorusunu cevaplamış olduğumuz içeriğimiz bu şekildeydi, güncel birçok başlık için bizleri takip edebilirsiniz.
