Mekke döneminde nazil olduğu düşünülen İnşirah Suresi ve anlamı itibariyle inananların kalbini teskin eden bir suredir. Surenin inananların kalbine genişlik ve ferahlama vermesinin nedenlerinin biri de vahiy edilme amacıdır.
İnşirah Suresi, Hz. Peygamber’i teskin etmesi amacıyla vahiy edilmiş surelerden biridir. Müslümanların yalnız, çaresiz hissettiklerinde sığındıkları limanlardan biri olan İnşirah Suresi’ne ve anlamına daha yakından bakalım.
İnşirah Suresi Nedir?
Duhâ Suresi’nden sonra Mekke döneminde indirildiği konusunda fikir birliği olan İnşirah Suresi toplam sekiz ayetten oluşmaktadır. Nüzul sırasına göre on ikinci sure olan İnşirah Suresi, Kur’an’ın doksan dördüncü suresidir.
Sure, “inşirah” adını, ilk ayetteki “elem neşrah leke” ifadesinden almaktadır. Bu nedenle kimi zaman Elem neşrah, Elem neşrah leke ve Şerh sûresi olarak da bilinmektedir. Tıpkı Duhâ Suresi gibi İnşirah Suresi de Hz. Peygamber’in peygamberliğinin ilk dönemlerinde karşılaştığı sıkıntılar karşısında kendisini teselli etmek amacıyla vahiy edilmiştir.
İnşirah Suresi’nde Ne Anlatılıyor?
İnşirah Suresi’nin başında Hz. Peygamber’e, “Senin göğsünü açmadık mı?” şeklinde hitap edilmektedir. Ardından da kendisine sıkıntı veren ağır yükün üzerinden kaldırıldığı belirtilmektedir. Daha sonra şanının yüceltildiği vurgulanarak Hz. Peygamber ve onunla birlikte tüm inananlar teskin edilmektedir. Her güçlükle birlikte bir kolaylığın bulunduğu iki defa zikredilmektedir. Surenin sonunda ise Hz. Muhammed’e boş kaldığı zamanlarda çabalaması ve rabbine yönelmesi emredilmektedir.
İlk ayetin yorumuyla ilgili olarak iki farklı görüş bulunur. Bunlardan birine göre bahsi geçen ilk ayet, Hz. Peygamber’in çocukluğunda veya Miraç gecesinde gerçekleşen bir hadise ile alakalıdır. Bu hadisede, Hz. Muhammed’in Cebrâil tarafından göğsünün yarılarak kalbinin çıkarılmıştır. Ardından mübarek kalbi, zemzem suyu ile yıkandıktan sonra ilim ve hikmetle doldurularak tekrar yerine konulmuştur.
İkinci görüş ise ayetin cismanî bir müdahaleyi kastetmediğini ifade etmektedir. Bu görüşe göre ayette, Peygamber’in ruhunun ilim ve hikmetle zenginleştirildiği belirtilmektedir. Ayrıca üzüntü ve sıkıntısı giderilerek kalbine ferahlık verilmiştir.
Surede, güçlükle beraber kolaylığın bulunacağına iki defa vurgu yapılması da gönülleri ferahlatmaktadır. Bu ayet, bir yandan Hz. Muhammed’in karşılaşacağı zorlukların rahatlama ile sonuçlanacağını müjdelemektedir. Öte yandan ise müminlere maruz kalacakları sıkıntı ve haksızlıklar karşısında yılgınlığa düşmemeleri ile ilgili destek vermektedir.
İnşirah Suresi, müminlerin Allah’a daima güvenmelerini, iyimserliklerini koruyup güzel günler için çalışmalarını telkin eden bir suredir. Nihayet surenin sonunda Hz. Peygamber’in şahsında bütün müminlerden Allah’a bağlılıklarını sürdürmeleri de telkin edilmektedir.
İnşirah Suresinin Fazileti
“Kim Elem Neşrah Suresi’ni okursa âdeta üzüntülü olduğum sırada yanıma gelip beni rahatlatmış sayılır.” mealinde bir hadis rivayet edilmiştir. Bu nedenle müminlerin İnşirah Suresi’nin okumasının hem kendi gönüllerine bir ferahlık vereceği hem de Hz. Peygamber’in ruhaniyetine erişeceği inancı da bulunmaktadır.
Sıkıntıda, darda, buhranda, endişe halinde olanların veya aşırı üzüntü, keder ve ümitsizlikle mücadele edenlerin de İnşirah Suresi’ni okuması telkin edilmektedir. Ayrıca şu gibi durumlarda da İnşirah Suresi’nin okunması tavsiye edilmektedir:
- Rızkının artmasını isteyenler her gün 3,5 veya 7 defa İnşirah okumaya devam etsinler.
- Selamete çıkmak isteyenler günde 70 defa bu sureyi sıkıntıdan kurtulana kadar okuyabilirler.
- Maneviyatta yol almak isteyenler de günde 70 veya 79 defa bu sureyi okuyabilirler.
Bu ve benzeri maddi manevi faydaları için İnşirah Suresi’nin okunması tavsiye edilmektedir.
İnşirah Suresi Anlamı
Sekiz ayetten oluşan İnşirah Suresi’nin Türkçe anlamı şöyledir:
- Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla
- (Biz) Senin sadrını (gönlünü) açıp genişletmedik mi?
- Belini büken yükünü senden kaldırmadık mı?
- Şanını yüceltmedik mi?
- Demek güçlükle birlikte bir de kolaylık vardır.
- Gerçekten her güçlüğün yanında bir de kolaylık vardır.
- Öyleyse bir işten sonra hemen diğerine koyul.
- Ve yalnızca Rabbine yönel.
İlk ayette geçen ve kalp gönül olarak meal verilen sadr kelimesinin farklı anlamlar ihtiva ettiği de bilinmektedir. Tasavvufa göre sadr ise ilahi bilginin kaynağıdır. Ve kalbinin yedi mertebesinden birinin adıdır. Bu açıdan düşünüldüğünde İnşirah Suresi’nin anlamı daha derinlemesine zihinlerde ve gönüllerde yer bulabilir.
İnşirah Suresi Ne Zaman Okunur?
Ümitle ve inançla müminlerin kalbine şifa veren İnşirah Suresi elbette günün her vaktinde okunabilir. Müminleri diledikleri vakit İnşirah Suresi’ni de diğer sureleri de okuyabilirler. Ancak kimi rivayetler bazı surelerin bazı vakitlerde daha tesirli olduğu yönündedir. Tıpkı ilaç saati gibi İnşirah Suresinin de sabah ve akşam vakitlerinde daha tesirli olabileceği ifade edilmektedir.
Dilerseniz Tevekkül Ne Demek? sorusunu cevapladığımız içeriğimizi de ziyaret edebilirsiniz.
İnşirah Suresinin faziletinden yararlanmak isteyenler Duha Suresi ile birlikte de bu sureyi okumaya devam edebilirler. Öyle ki bazı müfessirler Duha ve İnşirah Suresi’nin tek bir sure olduğunu ifade etmişlerdir. Bu sebeple kimi alim, namazlarda Duha ve İnşirah Suresi’ni tek besmele ile peş peşe okumayı öğütlemişlerdir.
Sıkıntılarından kurtulmayı dileyen ve derdine Kur’an’ın aydınlatan ayetleriyle şifa bulmak isteyenler Duha ve İnşirah Suresi’ini okumaya devam edebilirler. Seher vaktinde okunacak İnşirah Suresi, inanan kalplere teselli vermektedir.
